Jod jest jednym z pierwiastków, który w dużej mierze wspomaga prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Niedobór, ale też jego nadmiar jest niebezpieczny dla człowieka. Pierwiastek ten ma wpływ przede wszystkim na odpowiednie działanie tarczycy oraz na stan fizyczny, jak i psychiczny całego ciała.
Jod — dlaczego jest ważny dla człowieka?
Zgodnie z tym, co zostało przedstawione we wstępie, jod jest niezwykle ważnym pierwiastkiem, który wpływa na właściwe działanie tarczycy i na ogólnie dobre samopoczucie psychiczne i fizyczne. Badania wykazały, że szczególnie w Polsce jesteśmy szczególnie narażeni na niedobory jodu.
Jod w kontekście tarczycy wytwarza hormony — tyroksyny oraz trijodotyrominy. Wpływają one na m.in.:
- rozwój i funkcjonowanie mózgu;
- rozwój układu nerwowego i kostnego;
- regulują procesy wzrostu i dojrzewania komórek;
- działają ochronnie w procesach zapalnych i nowotworowych.
Jeżeli w organizmie występuje niedobór jodu, mogą wystąpić następujące tego konsekwencje:
- wole endemiczne (powiększenie gruczołu);
- upośledzenie funkcji poznawczych;
- wole guzkowe toksyczne;
- niedoczynność tarczycy.
Ponadto mogą też wpłynąć na zwiększoną śmiertelność dzieci w okresie okołoporodowym oraz na zaburzenia rozwoju umysłowego i somatycznego — gorszy rozwój intelektualny i motoryczny.
W przypadku poważnych niedoborów tego pierwiastka w organizmie można stosować — wyłącznie pod opieką lekarza — jod w płynie, lecz kiedy mamy do czynienia z niewielkim obniżeniem jego poziomu lub chcemy działać profilaktycznie, wystarczy stosowanie odpowiedniej diety.
Jod w branży spożywczej — co jeść, aby dieta bogata była w ten pierwiastek?
Jod nie jest syntetyzowany w organizmie człowieka. Oznacza to, że musi być on dostarczany z zewnątrz. Z jednej strony częściowo można przyjąć go przez skórę oraz drogi oddechowe, ale to tylko nad samym morzem lub oceanem, gdzie oczywiście występuje go najwięcej. Z drugiej strony natomiast, jod można skutecznie uzupełniać z wykorzystaniem odpowiedniej diety.
Najwięcej jodu jest w soli kuchennej jodowanej. W następnej kolejności występują w:
- dorszu świeżym;
- mintaju świeżym;
- makreli wędzonej;
- serze edamskim tłustym;
- sardynkach w pomidorach i tuńczku w oleju;
- orzechach laskowych;
- brokułach;
- szpinaku;
- jajach kurzych;
- płatkach owsianych;
- czekoladzie mlecznej;
- groszku zielonym;
- serze twarogowym;
- mięsie wieprzowym.
W przypadku poważnych niedoborów jod w organizmie lub w przypadku wystąpienia skażenia promieniotwórczego skutecznym rozwiązaniem jest jod w płynie nazywany również płynem Lugola, który używany może być jednak dopiero po konsultacji z lekarzem.